Op school komen elke dag leerlingen samen, elk met hun eigen normen, waarden en gewoonten. Voor docenten en hulpverleners is het belangrijk dat je bewust bent van het culturele perspectief van jezelf (en van de hulpvrager).
Wat is cultuur? Het zijn persoonlijke, onderliggende drijfveren, overtuigingen, normen, waarden, houding en gedrag. Wat is ‘het culturele perspectief’? Hierover ging het tijdens de bijeenkomst oktober jl. met ruim 40 schoolmaatschappelijk werkers al of niet in dienst zijnde van de Vluchtheuvel.
Aanleiding tot de keuze van dit thema was de vraag om verdieping op dit thema. Een collega heeft er veel ervaring mee op het vo waar veel kinderen zijn met Third Culture Kids (TCK’s). TCK’s zijn kinderen die tijdens hun kinderjaren in het buitenland hebben gewoond. Zij hebben een andere ontwikkeling doorgemaakt dan de doorsnee Nederlander. Als ouders terugkeren naar Nederland heet dat voor hen repatriëren, voor hun kinderen is dat emigreren. Verhuizen naar een onbekend land met een andere cultuur en culturele gewoonten...
Voor de SMW’er zijn er mogelijkheden om deze kinderen te begeleiden in de grote (culturele) veranderingen waarmee zij worden geconfronteerd.
Verhuizen is een grote verandering, maar verhuizen naar het buitenland vraagt veel van ouders en de kinderen. Dat is zeker ook als het gezin terugkeert naar Nederland. Ze bereiden zich voor op veel nieuwe dingen, en tegelijkertijd moeten ze afscheid nemen en gaan achterlaten wat zo vertrouwd en gewoon was. Daarin maken mensen verschillende fasen door. Een mooi beeld dat gebruikt wordt in begeleiding van TCK’s is onderstaande Transition Bridge.
In de hulpverlening besteden we aandacht aan ieders persoonlijke leven als TCK’er. Helpend is vaak om een levenslooplijn te maken. Wanneer heb je waar gewoond? Welk verlof heb je waar doorgebracht of hoe vaak ben je terug geweest naar land van herkomst. Welke gebeurtenissen zijn belangrijk in je leven?
We adviseren de kinderen de levenslooplijn te bespreken met (één van) de ouders en ook hen te vragen wat zij lastig vinden of waar zij aan moeten wennen. Dit helpt om een bewustwording op gang te brengen en inzichten te krijgen in persoonlijke ervaringen in het doorlopen (doorworstelen) van de fasen van de Transition Bridge.
Goed om te realiseren dat we ook in de Bijbel lezen over verhuizingen <LEES VERDER> en ook dan sprake is van omgaan met verschillende culturen:
Bij andere culturen denken we vaak aan vluchtelingen, asielzoekers, vreemdelingen, buitenlanders enz. Maar dichterbij huis is er ook sprake van andere culturen. Denk aan cultuurverschillen in:
We leven dus allemaal cross-cultureel/ intercultureel, en als hulpverlener werken we altijd intercultureel. We werken met mensen die een andere leeftijd, achtergrond, gender, (niveau van) educatie hebben. En ieder mens heeft persoonlijke waarden, ervaringen, (theologische) visie en culturele verwachtingen.
Bewust zijn van eigen culturele waarden en (voor)oordelen is een belangrijke professionele attitude voor de SMW’er!
Wat zijn professionele kernwaarden in interculturele ontmoetingen? Denk bijvoorbeeld aan: erkennen, begrip, aanpassen aan behoeften van hulpvragers, vragen stellen, vooroordelen vermijden, verschillen respecteren, oprecht luisteren, empathie tonen, jezelf openstellen.
Evaluerend werd opgemerkt dat omgaan met culturen begon met ‘ver weg’ en gaandeweg realiseren we ons dat cultuur en omgaan met cultuurverschillen in ons beroep dagelijks voorkomt. Denk bijvoorbeeld aan gezinnen die verhuizen van de ene plaats naar de andere plaats, kinderen in een klas met verschillende thuissituaties en behorend bij verschillende kerkverbanden. Het aantal voorbeelden kunnen we snel uitbreiden, maar bedenk dat de transition bridge voor velen opgaat!
door: Lammertha Schreuder
©DeVluchtheuvel
Wat is cultuur? Het zijn persoonlijke, onderliggende drijfveren, overtuigingen, normen, waarden, houding en gedrag. Wat is ‘het culturele perspectief’? Hierover ging het tijdens de bijeenkomst oktober jl. met ruim 40 schoolmaatschappelijk werkers al of niet in dienst zijnde van de Vluchtheuvel.
Aanleiding tot de keuze van dit thema was de vraag om verdieping op dit thema. Een collega heeft er veel ervaring mee op het vo waar veel kinderen zijn met Third Culture Kids (TCK’s). TCK’s zijn kinderen die tijdens hun kinderjaren in het buitenland hebben gewoond. Zij hebben een andere ontwikkeling doorgemaakt dan de doorsnee Nederlander. Als ouders terugkeren naar Nederland heet dat voor hen repatriëren, voor hun kinderen is dat emigreren. Verhuizen naar een onbekend land met een andere cultuur en culturele gewoonten...
Voor de SMW’er zijn er mogelijkheden om deze kinderen te begeleiden in de grote (culturele) veranderingen waarmee zij worden geconfronteerd.
Verhuizen is een grote verandering, maar verhuizen naar het buitenland vraagt veel van ouders en de kinderen. Dat is zeker ook als het gezin terugkeert naar Nederland. Ze bereiden zich voor op veel nieuwe dingen, en tegelijkertijd moeten ze afscheid nemen en gaan achterlaten wat zo vertrouwd en gewoon was. Daarin maken mensen verschillende fasen door. Een mooi beeld dat gebruikt wordt in begeleiding van TCK’s is onderstaande Transition Bridge.
In de hulpverlening besteden we aandacht aan ieders persoonlijke leven als TCK’er. Helpend is vaak om een levenslooplijn te maken. Wanneer heb je waar gewoond? Welk verlof heb je waar doorgebracht of hoe vaak ben je terug geweest naar land van herkomst. Welke gebeurtenissen zijn belangrijk in je leven?
We adviseren de kinderen de levenslooplijn te bespreken met (één van) de ouders en ook hen te vragen wat zij lastig vinden of waar zij aan moeten wennen. Dit helpt om een bewustwording op gang te brengen en inzichten te krijgen in persoonlijke ervaringen in het doorlopen (doorworstelen) van de fasen van de Transition Bridge.
Goed om te realiseren dat we ook in de Bijbel lezen over verhuizingen <LEES VERDER> en ook dan sprake is van omgaan met verschillende culturen:
•
Abram – Genesis 12: 1-9•
Lot – Genesis 13: 8-12 en Genesis 19: 1-3•
Jozef – Genesis 39: 7-23•
Mozes – Exodus 2: 5-15•
Ruth – Ruth 1: 12 – 2: 3•
Nehemia – Nehemia 2: 1-7•
Daniël – Daniël 6: 1-15Bij andere culturen denken we vaak aan vluchtelingen, asielzoekers, vreemdelingen, buitenlanders enz. Maar dichterbij huis is er ook sprake van andere culturen. Denk aan cultuurverschillen in:
•
Bovenbouw en Onderbouw•
Vwo’ers, havisten, tl leerlingen, kader/ basisleerlingen, basisschoolleerlingen•
Leerlingen uit de stad of uit een (hechte gemeenschap van een) dorp•
Klassencultuur•
Verschillende culturen in kerkgenootschappen.We leven dus allemaal cross-cultureel/ intercultureel, en als hulpverlener werken we altijd intercultureel. We werken met mensen die een andere leeftijd, achtergrond, gender, (niveau van) educatie hebben. En ieder mens heeft persoonlijke waarden, ervaringen, (theologische) visie en culturele verwachtingen.
Bewust zijn van eigen culturele waarden en (voor)oordelen is een belangrijke professionele attitude voor de SMW’er!
Wat zijn professionele kernwaarden in interculturele ontmoetingen? Denk bijvoorbeeld aan: erkennen, begrip, aanpassen aan behoeften van hulpvragers, vragen stellen, vooroordelen vermijden, verschillen respecteren, oprecht luisteren, empathie tonen, jezelf openstellen.
Evaluerend werd opgemerkt dat omgaan met culturen begon met ‘ver weg’ en gaandeweg realiseren we ons dat cultuur en omgaan met cultuurverschillen in ons beroep dagelijks voorkomt. Denk bijvoorbeeld aan gezinnen die verhuizen van de ene plaats naar de andere plaats, kinderen in een klas met verschillende thuissituaties en behorend bij verschillende kerkverbanden. Het aantal voorbeelden kunnen we snel uitbreiden, maar bedenk dat de transition bridge voor velen opgaat!
door: Lammertha Schreuder
©DeVluchtheuvel
