Corona en het effect op gezinnen

Meer dan een half jaar geleden kwam corona ons land in. Eerst meer op afstand, maar al gauw merkten we de gevolgen in onze gezinnen. In de dagen vóór een persconferentie van de minister-president komt steevast de vraag in het nieuws: “Blijven de scholen open?” Tijdens de tweede golf tot nu toe gelukkig wel, maar dat was half maart anders. Toen kwam het bericht: “Alle scholen gaan sluiten”. Van de ene op de andere dag zaten alle schoolgaande kinderen thuis, zonder te weten voor hoe lang dat zou zijn. Wat deed dit met gezinnen? Schoolmaatschappelijk werker Anne-Ruth de Vos ‘keek’ in sommige huishoudens mee.

Zichtbaar
Binnen mijn werkveld heb ik over het algemeen twee verschillende effecten op de gezinnen gezien. De gezinnen die voor corona door de structuur die hun omgeving bood het hoofd nog net boven water konden houden, lukte dat nu niet meer. Toen de structuur wegviel, werd het in sommige gezinnen duidelijk dat er sprake was van een ongezonde verhouding tussen draagkracht en draaglast. Ouders kwamen vaak zelf met hulpvragen en soms werd dit door hun directe omgeving gesignaleerd. Het positieve aan dit eerste effect is dat de zorgen die er in de thuissituatie al waren, nu zichtbaarder werden en er ondersteuning en begeleiding in het gezin geboden kon worden.

Verbinding
Het tweede effect is een sterkere verbinding met elkaar binnen het gezin. Nu de kinderen niet naar school gingen, waren de gezinnen hele dagen samen thuis. Dit zorgde in een groot deel van de gezinnen allereerst voor een (soms stressvolle) zoektocht naar een nieuwe structuur. Het lukte de meeste gezinnen om te zorgen voor een nieuwe structuur waarin er aandacht kwam voor het schoolwerk, afgewisseld met ontspanning. Een moeder vertelde: “We hebben met z’n allen om tafel gezeten om een planning te maken voor elke dag. Deze planning hangt in de kamer zodat we allemaal weten waar we aan toe zijn.” Ouders kregen meer zicht op het gedrag en de prestaties rondom het schoolwerk van hun kind. Dat zorgde voor meer binding met hun kind en in sommige gevallen voor meer binding met de leerkracht.

Ervaring van leerlingen
Voor de leerlingen zelf was de ervaring van het thuis zijn heel verschillend. Voor de ene leerling was het moeilijk dat de plek waar na school je vrije tijd begon, nu ook de plek werd om je schoolwerk te maken. En het contact met je klasgenoten missen, was voor sommigen heel lastig. Voor een ander was het juist een verademing om zonder alle prikkels van een vol klaslokaal het schoolwerk te maken en zelfs meer tijd over te houden om te kunnen spelen.

In levende lijve
Mijn werk is het fijnst nu de scholen weer open zijn en ik de leerlingen, leerkrachten en ouders weer in levende lijve kan zien en spreken. Laten we hopen en bidden dat dit ook tijdens deze tweede golf zo kan blijven. Er gaat wat mij betreft niets boven het gezellige geklets van ouders bij het schoolhek, de spelende kinderen op het schoolplein en de enthousiaste leerkrachten voor de klas!

Door Anne-Ruth de Vos-Koetsier, schoolmaatschappelijk werker