"Ik was extreem sociaal" - Ervaringsverhaal over identiteitsproblemen

Bertines problemen vergroeiden met haar persoonlijkheid

Wie Bertine ontmoet, ziet een open, vlotte en gezellige twintiger. In haar tienerjaren was ze – onderhuids en onopvallend voor haar omgeving – één brok spanning. In sociale contacten legde ze de lat voor zichzelf heel hoog. Té hoog, zegt ze nu. “Ik had voor mezelf de eis dat ik mijn vriendinnen elke week een keer gezien moest hebben. Ik moest er genoeg voor mensen zijn. Ik was extreem sociaal, maar schoof mezelf helemaal aan de kant.” Een aantal heftige gebeurtenissen zetten haar stil.

Bertine groeit op in een fijn, warm gezin. Haar thuis is een veilige haven. Maar over zichzelf is Bertine niet tevreden. “Ik was heel onzeker over mezelf, altijd al geweest. Ik stelde hoge eisen aan mezelf en mocht nooit een fout maken. Op het voortgezet onderwijs kwam ik in een klas met veel jongens en weinig meiden. De jongens haalden me vaak naar beneden. Ze noemden me ‘bolle’ en ‘dikzak’. Dat deed de onzekerheid erg de kop opsteken. Ik volgde een faalangsttraining om daarmee om te kunnen gaan.”

Hoge eisen
Bertine heeft een hechte band met drie vriendinnen. Terugkijkend ziet Bertine dat zij daarin heel veel van zichzelf gaf. “Ik stelde hoge eisen aan mijzelf in de contacten met mijn vriendinnen. Ik schoof mijzelf, mijn eigen wensen en keuzes, aan de kant om er helemaal voor hen te zijn. Negatieve emoties liet ik niet toe. Er waren altijd ergere dingen dan wat in mijn leven gebeurde.” Twee vriendinnen uit de groep kregen verkering. Met de derde vriendin, Sylvia, werd de band nauwer.

“We trokken vaak samen op, ondernamen veel en logeerden in de vakanties bij haar opa en oma of de mijne. Hoe meer we samen optrokken, hoe opener Sylvia werd over de situatie bij haar thuis. Er waren veel en grote problemen tussen haar ouders. Ik was de enige die ervan wist, ze deelde het verder met niemand. Tot ik in de zomervakantie op een ochtend gebeld werd: Sylvia had geprobeerd zichzelf van het leven te beroven. Dat heeft zóveel impact op mijn leven gehad. Ik belandde met een klap in de volwassen wereld. En wat ik mezelf erg aantrek, is dat ik niet gemerkt heb dat ze zo depressief was, dat haar situatie zó uitzichtloos was. Het voelt alsof de keuze die Sylvia maakte mijn schuld is.”

Vlucht
Bertine laat het verdriet en de rouw over het sterven van Sylvia niet toe in haar leven. ’s Morgens staat ze bij Sylvia op de intensive care, maar contact is niet meer mogelijk. ’s Middags wordt Bertine voor het eerst verwacht voor een inwerkdag op haar vakantiewerk. Bij thuiskomst hoort Bertine dat Sylvia is gestorven. In de periode daarna vlucht Bertine in haar werk en haar opleiding: “Ik ben gaan werken, alleen maar werken en alleen maar doorgegaan. Ik leefde op de automatische piloot. Ik mocht van mezelf niet stilstaan. Ik maakte mezelf wijs: het was máár een vriendin.” Maar het sterven van Sylvia slaat een gat in Bertines leven. Haar beste vriendin is ze kwijt.

Er wordt nog heviger geschud aan Bertines levensboom: in de herfst krijgt ze verkering en in de winter verongelukt een oud-klasgenoot. “Toen dat bericht kwam, knapte er iets in mijn hoofd. Het kwam allemaal veel te dichtbij, ik was helemaal overstuur. Ik ben in een waas van mijn werk naar huis gereden. Ik moet een gevaar op de weg zijn geweest, het is een wonder dat er geen ongeluk is gebeurd. Er was zo’n enorme druk op mijn hoofd.” Nog wil Bertine doorgaan met werken, bezig-zijn, vluchten, maar haar ouders trappen op de rem. Op aanraden van hen neemt Bertine contact op met De Vluchtheuvel.

Leren
Bertine heeft een aantal gesprekken met de psycholoog, maar blijft ook werken. De psycholoog en haar omgeving dringen er echter op aan dat ze een time-out neemt. “Ik wilde er eigenlijk niet aan. Maar gaandeweg werd me duidelijk dat het nodig was om er even helemaal uit te zijn, te stoppen met werken en tijd te nemen voor mezelf en voor het verwerken van het gebeurde.” Bertine wordt opgenomen. Na deze time-out breekt onder begeleiding van de psycholoog een periode van leren aan. “Leren wie ik zelf ben, wat mijn keuzes en mijn grenzen zijn. Ik moest mezelf leren kennen, want dat had ik nooit gedaan.” Met vallen en opstaan vindt Bertine nu haar weg in het leven. Dat kost tijd en energie, omdat Bertines problemen gaandeweg zo verweven raakten met haar persoonlijkheid.

De gesprekken bij De Vluchtheuvel zijn nog niet afgerond. “De komende periode moet ik aan de slag met het verwerken van het verdriet om het sterven van Sylvia. Ik moet nog leren mijn emoties te accepteren en die niet aan de kant te schuiven omwille van anderen. Kwetsbaar zijn in relaties die dichtbij komen,zoals mijn vriend, durf ik nog niet. Ik mag nog niet huilen van mezelf. Er is dus nog werk te doen, maar ik zit op de goede weg.”

Namen en situaties zijn om privacyredenen veranderd.