"Vaak voel ik me onzeker. Op mijn werk zeggen ze dat dit niet nodig is. Daar zeggen ze dingen als: Wees blij met jezelf, je mag fouten maken, je bent goed zoals je bent... Is dat waar? Is zelfvertrouwen wel Bijbels? Je moet toch niet op jezelf, maar op God vertrouwen?"
Mogen we elkaar wel aansporen om zelfvertrouwen te ontwikkelen? Moeten we elkaar niet veel meer aansporen om niet op jezelf, maar juist op God te vertrouwen? Begrijpelijke vragen, want de Bijbel zegt duidelijk wat je van jezelf kunt verwachten. Lees het maar na in Romeinen 3: "...er is niemand rechtvaardig... er is niemand, die verstandig is... tezamen zijn ze onnut geworden; er is niemand, die goed doet, er is niet tot een toe..." Dat is de beschrijving door God van de mens.
Dit moet wel leiden tot een sterk gevoel van onzekerheid, heeft eens een psychiater beweerd. Hij vatte deze Bijbelse gegevens als volgt samen: 'Je moet volmaakt zijn, maar kan daar nooit aan voldoen. Je moet voluit je best doen, maar je komt nooit verder dan een onnutte dienstknecht' (Lukas 17:10). Met een variant op een bepaalde catechismusvraag stelde deze psychiater de vraag: Maakt deze leer dan geen onzekere mensen?
Gods liefde
Hoe zit dat? Wat moet je hier nou op antwoorden? Eerst dit: In het licht van de hoogheid, de heiligheid en de rechtvaardigheid van God heb je Hem niets goeds aan te bieden. Integendeel, dan moet je Romeinen 3 laten staan. Met een uitroepteken! Maar toch ook met een komma. Dat is het wonder van Gods onbegrijpelijke goedheid. Achter de zwarte bladzijde van Romeinen 3 schittert de gouden bladzijde van Johannes 3: "Want alzo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat een iegelijk die in Hem gelooft, niet verderve, maar het eeuwige leven hebbe." (Johannes 3:16)
Dit mag de rode draad zijn die loopt door het denken over jezelf: ik ben wel zondaar, maar ook het voorwerp van de opzoekende liefde van God. De Engelse prediker J.C. Ryle, je hebt misschien wel eens van hem gehoord, zegt hier kernachtig over: "Daar is een vriendelijkheid en liefde in God jegens alle mensen. Het was ten gevolge van die liefde, dat Christus in de wereld kwam en aan het kruis stierf. Laat ons niet wijs zijn boven hetgeen geschreven is, of meer stelselmatig in onze verklaringen, dan de Schrift zelf. God heeft geen lust in de dood van de zondaar. God wil niet dat de zondaar verloren gaat. God wil alle mensen behouden. God heeft de wereld lief."
Deze liefde van God is gelukkig niet afhankelijk van jouw prestaties, populariteit, vriendenkring, positie in dit leven of wat dan ook. Je hoeft die liefde niet te verdienen. Deze liefde stelt geen voorwaarden. Hier hoef je echt niet bang te zijn voor allerlei ja maars waar je eerst zelf aan moet voldoen. Deze liefde heet dan ook onvoorwaardelijke liefde. De beleving van deze liefde is wel vernederend (wie ben je zelf tegenover de hoge God?), maar de beleving van deze liefde is ook bevrijdend en hartinnemend. Dit geeft echte vrede. Vrede met God. Op Hem kun je aan, in leven en in sterven. Met jezelf zul je nog wel eens teleurgesteld uitkomen, maar met Hem nooit! Dit vertrouwen heet Godsvertrouwen. Een Godsvertrouwen dat niet op gespannen voet staat met zelfvertrouwen!
Niet waardeloos
Verder houdt je zondigheid en onvolmaaktheid niet in dat je waardeloos bent. Je bent een uniek mens, schepping van God. Nog steeds! Ondanks alles wat de zonde kapot heeft gemaakt. Daar komt nog bij dat ieder mens gaven en talenten van God ontvangt. Allemaal verschillende gaven en een verschillende hoeveelheid. Maar iedereen krijgt zijn en haar deel. Jij ook! Sta eens bewust stil bij wat je hebt ontvangen. Niet alleen bij wat je allemaal kunt en presteert, maar ook bij wie jij bent. Met al je karaktereigenschappen waar je blij mee bent. Schrijf ze desnoods eens op een vel papier. Pas als je weet wat je bezit, kun je vervolgens deze gaven ontwikkelen. Woekeren met je talenten noemt de Bijbel dit.
Word je daar niet hoogmoedig van? Nee, als je maar bedenkt dat je deze gaven gekregen hebt. Eerlijk gekregen! Van wie? Van 'God de HEER zo goed, zo mild'. Je moet niet trots en zelfingenomen zijn, maar je mag wel blij zijn met alles wat jij hebt. Dat hoef je niet te verstoppen, want dat wordt op z'n best nederige hoogmoed. Echte nederigheid zoekt de waarheid, ook over zichzelf! In alle opzichten. Ook in positieve zin. Tel ook in dat opzicht je zegeningen, tel ze een voor een. Dit leidt tot een gezond en Bijbels zelfvertrouwen.
Door H. van Groningen. Dit artikel verscheen in Terdege.